Neàn
taûng Ñôøi soáng Bình ñaüng
Toùm
löôïc caùc Quyeàn sôû höõu
Neàn
taûng Ñôøi soáng Bình ñaüng ñaõ ñöôïc thieát laäp bôûi moät coäng ñoàng chung nhaân
loaïi goàm nhöõng daân toäc thuoäc nhieàu vaên hoaù khaùc nhau treân theá
giôùi. Neàn taûng Ñôøi soáng Bình ñaüng ñaõ ñöôïc laäp neân ñeå taïo söï hieåu
bieát vaø yù thöùc raèng taát caû moïi ñôøi soáng ñeàu ñöùng bình ñaüng chung vôùi
taát caû caùc khía caïnh khaùc cuûa ñôøi soáng. Ñieàu naày döïa treân söï kieän
cho thaáy laø taát caû caùc höõu theå hieän sinh ñeàu coù quyeàn vaø naém giöõ
caùc quyeàn lieân heä vôùi/cuûa ñôøi soáng, caùc quyeàn lieân heä ñoù ñeàu bình
ñaüng bôûi/cho moãi höõu theå hieän sinh, taát caû caùc quyeàn ñeàu bình ñaüng ngang
nhau, phi moïi aûo töôûng chia reû vaø giai caáp hoaëc bò toån haïi döôùi böùc
maøn che cuûa caùc cheá ñoä maãu heä vaø caùc cô sôû tö töôûng. Neàn taûng
chung cho taát caû caùc hieän sinh laø söùc soáng bình ñaüng maø moãi ngöôøi sôû
höõu, naém vöõng vaø baûo trì. Quyeàn lieân heä cuûa taát caû caùc hieän sinh
laø quyeàn soáng ñaõ ñöôïc thieát laäp vöõng chaéc treân caùc nguyeân taéc caên
baûn ñöôïc xaùc ñònh ôû ñaây nhö neàn taûng cuûa Ñôøi soáng Bình ñaüng, noù ñöôïc
xem nhö thieát yeáu cho taát caû moïi ngöôøi vaø do ñoù ñöôïc coâng boá nhö moät
Baûn toùm löôïc caùc Quyeàn lieân heä vôùi moïi ngöôøi, khoâng tröø ai. Vieäïc laäp
Baûng Toùm löôïc caùc Quyeàn naày laø söï aùp duïng cuï theå, bôûi ñoù moãi
ngöôøi ñöôïc baûo ñaûm coù moät ñôøi soáng xöùng hôïp ñuùng nghóa, ñeå söï
soáng coøn vaø töông trôï laãn nhau laøm thaønh moät chuû ñeà maø moïi ngöôøi oâm
aáp, chia seõ vaø naém vöõng, vaø döïa treân caên baûn ñoùù thì vieäc chu toaøn
giaù trò ñôøi soáng cuõng cuøng ñöôïc trao cho töøng ngöôøi vaø cho taát caû.
Neàn
taûng cuûa Ñôøi soáng Bình ñaõng nhìn nhaän Quyeàn soáng Bình ñaüng nhö moät
Quyeàn Lieân heä tieân khôûi vaø Baát khaû nhöôïng cuûa Moãi Ngöôøi, noù cuøng ñöôïc
phuù ban cuøng vôùi Hôi thôû cuûa Ñôøi soáng vaø Coâng boá theâm raèng moät
Quyeàn soáng Bình ñaüng phaûi ñöôïc aùp duïng cho caû Ñaøn oâng laãn Phuï nöõ
vaø Treû em.
1.
Moät Quyeàn Kinh teá Bình ñaüng cam keát raèng taát caû moïi
nhu caàu taøi chính coù theå ñaït tôùi ñöôïc vaø saün saøng baûo ñaûm laø caùc yeâu
caàu caên baûn cho ñôøi soáng söùc khoeû vaø vieäc chu taát ñôøi soáng ñoù coù
theå ñöôïc thöïc thi vaø bieåu hieän cuï theå.
2.
Moät Quyeàn Söùc khoûe Bình ñaüng cung caáp taát caû nhöõng
ñieàu thieát yeáu ñeå xaây döïng caùc cô sôû vaät chaát vöõng maïnh, baûo ñaûm
ñöôïc söùc soáng vaø söï an sinh laâu daøi vôùi trí naêng trong saùng, caûm
xuùc caân baèng vaø söï oån ñònh theå lyù.
3.
Moät Quyeàn Bình ñaüng An toaøn vaø An ninh cho moãi
Treû em, ñeå moät ñôøi soáng khoâng coøn phaûi sôï haõi, baát an vaø taâm thaàn
bò kích ñoäng, ñöôïc baûo ñaûm. Moät ñôøi soáng trong ñoù söï dìu daét cuûa cha
meï caân baèng vôùi söï töï do phaùt bieåu vaø ñöôïc soáng trong moät moâi sinh
saùng taïo vaø vui veû ñeå moãi Treû em lôùn leân trong tieàm naêng toät ñænh cuûa
chuùng vaø ñoù nhö moät phaùt bieåu duy nhaát cuûa chính Ñôøi soáng.
4.
Moät Quyeàn Cö truù Bình ñaüng baûo ñaûm cho moãi ngöôøi
vaø moãi gia ñình coù ñöôïc moät nôi cö truù vöõng chaéc, nhaèm döôõng duïc vaø
naâng ñôõ ñôøi soáng, ñöôïc thieát laäp thích hôïp ôû beân trong caùc coäng ñoàng
ñeå trôï löïc vaø naâng ñôõ moät ñôøi soáng veïn toaøn vaø trong nhaân vò.
5.
Moät Quyeàn Giaùo duïc Bình ñaüng naâng ñôõ moãi caù
nhaân trong vieäc ñeo ñuoåi vaø chu toaøn tieàm naêng tuyeät haûo cuûa mình, naâng
ñôõ vieäc phaùt trieån trí thöùc vaø caùc aùp duïng thöïc teá ñeå töø ñoù goùp phaàn
ñôøi soáng mình vaøo vieäc baûo veä Ñòa caàu, ñoù laø giuùp taêng cöôøng Ñôøi
soáng cho taát caû nhöõng ngöôøi soáng chung quanh mình.
6.
Moät Quyeàn sôõ höõu Ñaát ñai Bình ñaüng ñaët ñeå moãi
ngöôøi treân vuøng ñaát hoïï löïa choïn ñeå cöï truù, nôi maø hoï coù theå ñaët
chaân leân ñaát vaø ñi ñöùng vaø töø nôi ñoù hoï ñöôïc nuoâi döôõng ñôõ ñaàn
trong ñôøi soáng, quyeàn ñoù coáng hieán caû söï naâng ñôõ vaø chôõ che an
toaøn, vaø cuøng vôùi vuõ truï sinh linh noù ñöa vaøo moät khuùc ca hoaø taáu hoå
taùc, hoøa ñieäu vôùi söùc soáng muoân loaøi vaø vôùi taát caû ñôøi soáng, cuøng
bình ñaüng nhö moät.
7.
Moät Quyeàn Bình ñaüng Töï do Hoäi hoïp coáng hieán moät
moâi tröôøng xaõ hoäi vaø kinh teá thaät naêng ñoäng, hoå taùc vaø khoâng bò
cheøn eùp, ngoaøi ra, coøn coù nhöõng yù töôûng môùi, quan nieäm môùi, kyõ
thuaät môùi vaø khaû naêng saûn xuaát giuùp taêng cöôøng vaø thuùc ñaåy thöïc
hieän nhöõng gì toát ñeïp nhaát cho moïi ngöôøi, coù theå xuaát hieän vôùi nhaän
thöùc raèng hieäp hoäi ñoù khoâng giôùi haïn Nhaân Quyeàn Caên baûn tieân
khôûi. – ñöôïc goïi laø moät Quyeàn soáng
Bình ñaõng cho taát caû moïi ngöôøi keå caû baát cöù Quyeàn naøo thuoäc nhoùm Quyeàn
Bình ñaüng naày.
8.
Moät Quyeàn Bình ñaüng Nghieân cöùu, Kyõ thuaät, vaø
caùc noã löïc khoa hoïc khaùc vôùi nhöõng bieåu hieän cuï theå ñöôïc töï do aùp
duïng tröôùc tieân laø ñeå chöõa trò vaø taùi caân baèng vaät lyù moâi sinh vaø
heä thoáng sinh thaùi hoïc cuûa ñòa caàu, khoâng trung, soâng ngoøi vaø ñaïi
döông, giuùp ñöa haønh tinh trôû veà vôùi söï quaân bình naêng ñoäng, ngoaøi ra,
seõ thaáy xuaát hieän moät coäng ñoàng chung thònh vöôïng, tieán boä vôùi khaû
naêng hoäi nhaäp nhöõng gì toát ñeïp nhaát cho caû ñôøi soáng vaø cho moïi ngöôøi,
baûo ñaûm toái ña nhöõng ñieàu kieän vaø tieâu chuaån sinh soáng, chung cho
toaøn theå nhaân loaïi vaø cho caû ñôøi soáng.
9.
Moät Quyeàn Bình ñaüng Ñaït ñeán caùc nguoàn lôïi thieân
nhieân, taøi chính, khoa hoïc vaø trí thöùc, ñeå moïi ngöôøi töï do ñaït ñeán caùc
cô sôû thieát laäp caên baûn cuûa ñôøi soáng vaø söï naâng ñôõ maø khoâng bò
ngaên trôû, daàn daø theo doøng thôøi gian vôùi söï töï do thong dong ñeå ñaït
ñeán taát caû nhöõng gì mình muoán,ï cuõng yeâu caàu phaûi ñeo ñuoåi caùc ngaønh
ngheà tuyeät haûo nhaèm ñöa coäng ñoàng haønh tinh tieán ñeán nhöõng laõnh vöïc
môùi cuûa ñôøi soáng, taêng cöôøng trình ñoä kyõ thuaät, phaùt minh saùng taïo vaø
ñoåi môùi.
10.
Moät Quyeàn Bình ñaüng kieán taïo Hoaø bình, Sung tuùc
vaø Thònh vöôïng, thoaùt khoûi söï ñe doaï phaù hoaïi, baïo ñoäng hay huyû
dieät, ôû ñoù ñôøi soáng ñöôïc naâng cao nhö giaù trò tuyeät ñænh vaø moãi löïa
choïn, haønh vi, taùc ñoäng vaø tö töôûng tuaàn töï ñöôïc höôùng daãn bôûi moãi
ngöôøi tieán ñeáán nhöõng gì toát ñeïp nhaát cho taát caû, ñeå moïi ngöôøi coù
theå soáng nhö moät höõu theå toaøn veïn trong taäp theå roäng lôùn hôn cuûa Ñôøi
soáng, soáng aên nhòp vôùi söï hieän höõu nhö söï soáng ôû beân trong Ñôøi
soáng, vaø nhö moät söï caân baèng trôï löïc vôùi caáu truùc sinh ñoäng cuûa taát
caû ñôøi soáng treân Ñòa caàu.
11.
Moät Quyeàn Töï quaûn ngoaøi voøng kieåm soaùt töø beân
ngoaøi cuûa cô cheá cai trò nhaân taïo coù theå gaây taùc haïi vaø khoáng cheá
söùc soáng cuûa xaõ hoäi vaø moïi thaønh phaàn trong xaõ hoäi. Quyeàn töï quaûn
ñoù seõ ñöôïc hoäi nhaäp vaøo moät taäp theå roäng lôùn hôn vôùi nhöõng hình thöùc
xaõ hoäi hôïp hieán nhaèm naâng cao söï toaøn veïn cuûa taäp theå ñoù, ñeå moät
hình thöùc ñích thöïc cuûa neàn cai trò coäng hoaø, trong ñoù moãi caù nhaân
ñöôïc beânh vöïc che chôõ töø quyeàn sôû höõu ñeán moät ñôøi soáng bình ñaüng nhôø
vaøo toaøn theå caáu truùc xaõ hoäi vaø chính trò, vôùi moãi quyeàn sôû höõu ñöôïc
baûo veä thieát thöïc vaø söï veïn toaøn xaõ hoäi daønh cho taát caû, khoâng
bao giôø bò phaù vôõ.
12.
Moät Quyeàn Bình ñaüng YÙ thöùc Töï do vaø Luaân lyù Veïn
toaøn, naâng ñôõ moät ñôøi soáng thoaùt moïi aùp löïc taâm lyù vaø thao taùc caûm
xuùc, moät ñôøi soáng töï do ngoân luaän khoâng bò tieâm nhieãm hoaëc lo sôï phaûi
boài thöôøng, moät ñôøi soáng khoâng sôï phaûi thieáu thoán hoaëc bò giôùi
haïn.
13.
Moät Quyeàn Bình ñaüng ñoái vôùi Tieàn teä Baûo toaøn
vôùi moät heä thoáng song phöông, baét ñaàu töø caùc ñònh cheá laø moät ñôn vò
giaù trò töông ñoàng vôùi moät ñôn vò ño löôøng, do ñoù baûo ñaûm raèng khoâng moät
ngöôøi naøo, moät toå chöùc naøo hoaëc moät cô cheá naøo coù theå thao tuùng
caùc heä thoáng tieàn teä vaø taøi chính cho söïï phaùt trieån caù nhaân mìnhï,
gaây thieät haïi cho nhöõng gì toât ñeïp nhaát cuûa taát caû moïi ngöôøi, haàu cho
heä thoáng hoäi nhaäp, caân baèng vaø bình ñaüng ñoù yeåm trôï vaø taêng cöôøng
maäu dòch, kinh doanh, giao thoâng vaø duy trì giaù caû nhö laø neàn taûng
trong toaøn boä heä thoáng kinh teá phuïc vuï ñôøi soáng.
14.
Moät Quyeàn Bình ñaüng cho söï Quaân bình Tinh thaàn ñeå
moãi nieàm tin giuùp giöõ thaêng baèng cho caû Ñôøi soáng, ñöôïc bieåu hieän vaø
ñöôïc baûo veä nhö ngang baèng vaø laøm moät vôùi chính ñôøi soáng, trong ñoù
tinh thaàn ñöôïc xem nhö nguoàn linh höùng cho söï hoâ haáp cuûa moãi nhaân
sinh, vaøø Ñôøi soáng Chính noù nhö moät toaøn theå vaø nguyeân taéc baát phaân
chia ñöôïc moïi ngöôøi chia seû trong nhöõng gì toát ñeïp nhaát, vaø ôû trong
ñoù tinh thaàn naày tuyeät nhieân khoâng laøm giaûm giaù trò Nhaân Quyeàn Caên
baûn tieân khôûi cuûa moät Ñôøi soáng Bình ñaüng cho Taát caû.
15.
Taát caû moïi Quyeàn Bình ñaüng trong Ñôøi soáng ñeàu ñöôïc
thieát laäp treân nguyeân taéc laø taát caû caùc Höõu theå Hieän sinh ñöôïc phuù
ban vôùi nhöõng quyeàn baát khaû nhöôïng cuûa khaû naêng töï quyeát vaø vôùi moïi
baûo ñaûm neàn taûng veà nhöõng phaåm chaát toái thieåu cuûa ñôøi soáng, caùc
baûo ñaûm ñoù phaûi ñöôïc hoaøn taát baèng caùch coù ñöôïc caùc nhu yeáu phaåm cho
ñôøi soáng nhö caùi aên, caùi maëc, nhaø cöûa, quyeàn ñaït tôùi kieán thöùc vaø
giaùo duïc, ñöôïc huaán luyeän cho vieäc chu toaøn caùc khaû naêng ñeå yeåm
trôï vaø naâng ñôõ ñôøi soáng vaø gia ñình cuûa mình, ñeå ñöôïc hoäi nhaäp vaøo
trong coäng ñoàng xaõ hoäi, kinh teá, quyeán thuoäc, trong caùc quan heä vaên
hoaù, quoác gia noùi chung ñeå taát caû coù theå, cuøng bình ñaüng nhö moät,
cuøng chung söùc bieåu hieän cuï theå neàn taûng naày cuûa Ñôøi soáng Bình
ñaüng cho Taát caû nhö Quyeàn Bình ñaüng caên baûn nhaát.
16.
Quyeàn Bình ñaüng cuûa nhöõng theá heä töông lai laø ñeå
tieáp nhaän moät haønh tinh soáng ñoäng phi oâ nhieãm, beänh taät, ñoùi khoå,
baïo haønh vaø huyû dieät ñeå ñôøi soáng seõ tröôøng toàn vaø höng thònh vónh
vieãn baây giôø vaø maõi maõi.
- Contribution by Ken Cousens
Translated By Mr. Joseph
Traàn ngoc Vaân
(Master in Theology, Saint-Paul University , Ottawa , ON .)
Equal Life Foundation – Bill of Rights (English)